Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 07/12/2023 Tarih, 2022/3383 E. – 2023/1830 K.
Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Antalya İli Serik İlçesi *** Mahallesi *** parsel sayılı *** m2 lik taşınmazın tamamının maliki olduğunu, müvekkillerine ait olan taşınmazın davalı Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından işgal edildiğini, davalı tarafından dava konusu olan taşınmaza kamulaştırmasız bir şekilde el atılarak müvekkillerinin kendi mülkiyetini kullanımının fiilen engellendiğini ve halen de engellenmekte olduğunu, taşınmazla ilgili müvekkillerini yapılmış herhangi bir kamulaştırma tebligatının da bulunmadığını, taşınmazın bulunduğu yer itibariyle değerinin yüksek bir yer olduğunu ve emsallerine göre getireceği gelirin de fazla olduğunu beyan ederek; Antalya İli Serik İlçesi *** Mahallesi *** parsel sayılı taşınmazın davalı idarece kamulaştırmasız olarak el konularak davacıların kullanımının engellenmiş olduğundan taşınmazın dava tarihindeki rayiç değerinin, dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine, **/**/20** tarihinden hesap edilecek ecrimisil bedelinin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Davanın kabulü ile; Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) davacılar adına kayıtlı olan taşınmazda fen bilirkişisi tarafından dosyaya sunulan */*/20** tarihli rapor ve krokide A harfi ile gösterilen ***** m2 lik kısmın ifrazı ile davacılar adına kayıtlı hissenin iptali ile davalı karayolları genel müdürlüğü adına tesciline, Kamulaştırmasız el atılarak yol geçilen taşınmaz için hesaplanan ***.****,**-TL bedelin davacı H*** K*** ya 1/2 hissesi oranında ***.***,**-TL, davacı M*** C*** e 1/2 hissesi oranında ***.***,**-TL bedelin dava tarihi olan **/**/20** tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine, davacının ecrimisil talebinin kabulü ile Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***.***,***-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K*** ya ***.***,***-TL sinin, davacı M*** C*** e ***.***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***.***,***-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K*** ya ***.***,***-TL sinin, davacı M*** C***’e ***.***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***.***,***-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K***’ya ***.***,***-TL sinin, davacı M*** C*** e ***.***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***.***,***-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K*** ya ***.***,***-TL sinin, davacı M*** C***’e ***.***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***.***,**-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K*** ya ***.***,**-TL sinin, davacı M*** C*** e ***.***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** (Yenileme sonucu *** ada *** parsel) de ; 20** yılı için hesaplanan ***,***-TL nin davalı karayollarından alınarak davacılara ödenmesine, bu miktarın davacı H*** K*** ya ***,***-TL sinin, davacı M*** C***’e ***,***-TL **/**/20** tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle: Dava konusu taşınmazın değerinin düşük hesaplandığını beyan ederek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Dava konusu taşınmazın daha öncesinden usulüne uygun kamulaştırıldığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, el atma tarihi idarelerinin **/**/20** tarihli yazısı esas alınarak 199* yılı olarak belirtilmiş ise de yazı içeriğinin hatalı olduğunu, asıl el atma tarihinin 196* yılı olduğunu, el atma tarihindeki niteliğine göre taşınmazın tarım arazisi vasfında kabul edilerek net gelir yöntemine göre değerinin tespit edilmesi gerektiğini, taşınmazın değerinin yüksek belirlendiğini, emsal alınan taşınmazın emsal olma özelliğinin bulunmadığını beyan ederek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat ve ecrimisil davasıdır.
HMK’nın 342-e maddesine göre istinaf dilekçesinde başvuru sebepleri ve gerekçesinin bildirilmesinin de zorunluluk bulunduğu, yine HMK’nın 355.maddesinde incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı ancak Bölge Adliye Mahkemesince kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde bunun resen gözetileceği belirtilmiştir.
Davacılar vekili ve davalı vekilince ileri sürülen ve yukarıda belirtilen istinaf sebeplerine göre yapılan incelemede;
Dava konusu Antalya ili Serik ilçesi *** Mahallesi *** ada ** parsel (eski *** parsel) sayılı taşınmaza davalı KGM tarafından 1**,** m2’sine yol yapılmak suretiyle kamulaştırma olmaksızın fiilen el atıldığı, her ne kadar davalı vekilince dava konusu taşınmazın daha önceden usulüne uygun kamulaştırıldığı, taşınmaz maliklerine tebligat çıkartıldığı iddia edilmiş ise de, tebligat asıllarının dosyaya ibraz edilemediği gibi Antalya **. Noterliğine yazılan yazı cevabında istenilen evrakların arşivde bulunamadığının belirtildiği, Ziraat Bankasına yazılan yazıya verilen cevapta ödeme belgelerinin bulunmadığının bildirildiği, kamulaştırma yapıldığı iddia edilen tarih itibariyle o zamanki malikler tarafından açılmış tezyidi bedel davasının da bulunmadığı, bu nedenlerle usulüne uygun kamulaştırılmadan bahsedilemeyeceği, dava konusu taşınmazın 1/1000 ölçekli imar planı içerisinde kalması nedeniyle arsa vasfında kabul edilerek emsal araştırma yöntemi ile dava konusu taşınmazın değerinin tespiti yoluna gidilmesinde yöntem olarak isabetsizlik bulunmadığı, ancak 24/11/2016 tarihinde yürürlüğe giren Kamulaştırma Kanununun bilirkişi seçimini düzenleyen 6754 sayılı Yasa ile değişik 15. maddesine göre bilirkişi kurulunun kamulaştırmaya konu olan yerin cins ve niteliğine göre aralarında gayrimenkul değerlendirme uzmanı olan en az 3 kişilik bilirkişi heyetinden oluşturulması gerektiği halde hükme esas alınan kök ve ek raporlarının inşaat mühendisi, ziraat mühendisi ve fen bilirkişisinden oluşturulmasının hatalı olduğu, kabule göre değer tespitinde emsal alınan taşınmazın yapılan ihalesinde alıcının anonim şirket olması sebebiyle özel amaçlı olduğu anlaşılmasına rağmen emsal olarak değerlendirilmesinin hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazın DOP kesintisi yapılmamış kadastral parsel, emsal taşınmazın yola terk işlemi yapılmış parsel olması nedeniyle dava konusu taşınmazın yakın çevresinde DOP kesintisi yapılmış imar parseli var ise hangi oranda DOP kesintisi yapıldığının tespit edilmesi, yok ise dava konusu taşınmaz imar uygulamasına girdiğinde hangi oranda DOP kesintisi yapılacağının ilgili Belediyeden tespitinden sonra dava konusu taşınmazdan DOP kesintisi yapılması gerektiği halde yapılmamış olmasının hatalı olduğu, dava konusu taşınmaz için istenen ecrimisil tazminatının hesabında emsal kira sözleşmeleri sunması için taraflara süre verilmesi, sunmadıkları takdirde resen emsal kira sözleşmesi araştırmasının yapılması ve ecrimisil tazminatın emsal kira karşılaştırması yöntemiyle tespiti gerekirken emlak vergisine esas asgari m2 değerinin %10 esas alınarak ecrimisil tazminatı hesabının hatalı olduğunu, harçlandırılan değer 7**.***,** TL kamulaştırmasız el atma tazminatı, 3**.***,*** TL ecrimisil tazminatı olması nedeniyle davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmesi gerekirken tamamen kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen nedenlerle mahkemece öncelikli olarak; dava konusu taşınmazın arsa vasfında kabul edilerek emsal araştırma yöntemi ile değerinin tespit edilmesi için taraflara dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içerisinde satışı yapılan benzer ölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde resen emsal yoluna gidilmesi, taşınmazın değerlendirme tarihi olan 20** yılı itibariyle emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar yada kadastro parselleri olup olmadığı, ilgili belediye başkanlığı ve ilgili tapu müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi, dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değeri ve emsal taşınmazların satıştaki tablosu getirtilerek dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi için yeniden aralarında gayrimenkul değerleme uzmanı da olacak şekilde oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi marifeti ile mahallinde keşif yapılarak alınacak yukarıda belirtilen hususlar gözetilmek suretiyle alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinden Serik **. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin **/**/20** tarih 20**/*** Esas 20**/*** karar sayılı kararının kaldırılarak dosyanın mahalline gönderilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacılar vekili ve davalı vekilinin istinaf taleplerinin kısmen kabulü ile HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince Serik **. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin **/**/20** tarih 20**/*** Esas 20**/*** karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine,
3-Davalı kurum harçtan muaf olduğundan istinaf harçları alınmasına yer olmadığına,
4-Davacılar tarafından yatırılan istinaf harçlarının istem halinde kendilerine iadesine,
5-İstinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince değerlendirilmesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olmak üzere oy birliği ile karar verildi.07/12/2023